Türkiye’nin ABD’den yeni F-16 alımı talebi üzerindeki tartışmalar sürerken ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir heyet, Türkiye’nin F-35 program iştirakinin sonlandırılmasını görüşmek üzere Ankara’ya geldi. Ulusal Savunma Bakanlığı (MSB) ve Pentagon yetkilileri, iştirakinin sonlanması nedeniyle Türkiye’nin programa yatırdığı paranın iadesi konusunu ele aldı.
ABD’nin Türkiye’yi Rusya’dan S-400 alımı nedeniyle F-35 yeni kuşak savaş uçağı programından çıkarmasının akabinde Ankara-Washington çizgisinde yaklaşık iki yıldır süren tahlil arayışlarında sona yaklaşılıyor. Bir yandan F-35 programına dönüş için ABD’de lobi faaliyeti yürüten, fakat ABD’nin yasa unsuru haline getirdiği F-35 programına dönüş için S-400’lerden vazgeçilmesi talebini reddeden Ankara, son periyotta yoğunlukla F-35 programı için ödenen 1.4 milyar doların iadesini gündemde tutuyordu. Eylül sonunda ABD’den yeni F-16 alımı için resmi talepte bulunulmasının akabinde Ankara’dan “F-35 için ödenen meblağın, F-16 alımı için kullanması” teklifi gelmişti.
F-35/F-16 denkleminde tartışmalar sürerken evvelki gün ABD’den Ankara’ya sürpriz ziyaret gerçekleştirildi. Birinci olarak Pentagon tarafından “2021 ABD-Türkiye F-35 uyuşmazlığı tahlil toplantısı” başlığıyla duyurulan ziyarette ABD heyetine, Avrupa ve NATO siyasetinden sorumlu Yönetici Andrew Winternitz ve Savunma Bakanlığı Alım ve İdame Müsteşarlığı’na bağlı Planlama, Program ve Tahlil Yöneticisi Melissa Benkert başkanlık etti. Türkiye’nin F-35 programına iştirakinin eşgüdümünü yürüten Cumhurbaşkanlığı Savunma Endüstrisi Başkanlığı’na (SSB) ABD, S-400 gerekçesiyle yaptırım uyguluyor ve bu nedenle görüşmeler iki ülke savunma bakanlıkları ortasında yapılıyor. Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasının 23 Eylül’de tamamlandığı belirtilen açıklamada ABD heyetinin ziyaretinin, “Türkiye’nin programdan çıkarılmasından kaynaklanan hususların kalan kısmının ele alınması amacıyla” yapıldığı bildirildi. “Görüşme ABD idaresinin Türkiye’nin F-35 programında daha evvelki rolünü saygılı bir biçimde sonuçlandırmak konusundaki taahhüdünü gösteriyor” denildi. Görüşmelerin verimli geçtiği ve tarafların gelecek aylarda yine Washington’da bir ortaya gelmeyi planladığı belirtildi.
F-16 GÖRÜŞÜLMEDİ
MSB ise görüşmeyi dün sabah duyurdu. Türk ve ABD heyetlerinin “F-35 konusundaki ihtilafın giderilmesi ve mali konuların görüşülmesi amacıyla” bir ortaya geldiği, müzakerelere devam edilmesi konusunda mutabık kalındığı bildirildi. Cumhuriyet’in MSB yetkililerinden edindiği bilgiye nazaran, Pentagon heyetiyle yapılan görüşmenin konusu Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasıyla sonlu kaldı, yeni F-16 talebi görüşmede gündeme gelmedi. Türkiye’nin 40 yeni F-16 ve envanterdeki 80 F-16’nın modernizasyonu için MSB üzerinden Pentagon’a 30 Eylül’de gönderdiği resmi talep mektubuyla ilgili Ankara’ya ulaşan bir gelişme de bulunmuyor. Bu ortada ABD’nin açıklamasında bulunan Türkiye’nin 23 Eylül prestijiyle F-35 programından çıkarılmasının tamamlanmasının, F-35’e kesim üreten Türk savunma endüstrisi şirketlerini etkileyip etkilemediği de merak konusu oldu. Türk şirketlerinin daha evvel yapılan kontratlar kapsamında F-35’e modül üretmeye devam ettikleri öğrenildi. Lakin kontratlar sona erdikten sonra modül alımının sürüp sürmeyeceğinin meçhul olduğu kaydediliyor.
SULLİVAN: BİDEN-ERDOĞAN GLASGOW’DA GÖRÜŞEBİLİR
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Glasgow’da düzenlenecek BM İklim Konferansı kapsamında ABD Lideri Biden’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşme gerçekleştirmesinin beklendiğini lakin doğrulanmadığını açıkladı. AA’nın haberine nazaran Sullivan, “Türkiye F-35 programının artık bir modülü değil. F-16 konusunda da ülkelerin uçak ve ilgili ekipman alım talebinde nasıl bulunacaklarına ait bir süreç var. Türkiye de bu süreçte” dedi.
Cumhuriyet
