ABD’de Joe Biden’ın başkanlığa seçilmesiyle birlikte Türk-Amerikan münasebetleri yeni periyoduna girdi. Kalın ve Sullivan ortasında gerçekleştirilen birinci temasın akabinde Beyaz Saray, S-400’lerin telaş yarattığını belirtirken, ABD Dışişleri’nden Boğaziçi Üniversitesi protestolarıyla ilgili de açıklama yapıldı.
Amerikan İlerleme Merkezi’nin (Center for American Progress) Türkiye uzmanı Alan Makovksy son gelişmeler ışığında, Türk-Amerikan ilgileri kıymetlendirdi. Makovksy,“Türk seçmen, seçime kadar S-400’leri unutur, lakin ekonomiyi unutmaz’’ dedi.
ERDOĞAN EKONOMİK AÇIDAN SIKINTI DURUMDA
Alan Makovksy, Türkiye’ye uygulanan CAATSA yaptırımlarını şu biçimde yorumladı:
“Bu yasa kapsamında yer alan fakat şu basamakta şimdi uygulanmamış ekonomik yaptırımlar var. Erdoğan’ın ekonomik açıdan güç bir pozisyonda olduğuna kuşku yok. Ekonomik yaptırımlar ABD’nin S-400 konusunda daha tatmin edici bir sonuç elde etmesi için bir araç olabilir. Çabucak bu yaptırımların uygulanmasını beklemiyorum lakin Türkiye S-400’lerden vazgeçmediği takdirde, 2021 yılı sonuna kadar uygulanması ihtimalini yok saymıyorum.’’
‘GURURU BİR KENARA BIRAKMALI’
Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmede bulunan Makovksy, “Türk seçmen için S-400 mü daha kıymetli yoksa iktisat mi?“ sorusuna, “Bence Türk seçmen için iktisat daha kıymetlidir. Bir sonraki seçim 2023’te. Türkiye S-400’lerden artık vazgeçerse seçmen bunu o vakte kadar unutabilir fakat ekonomiyi unutmaz. Erdoğan’ın bu mevzuda gururunu bir kenara bırakmasının mümkün olabileceğini düşünüyorum” cevabını verdi.
İNSAN HAKLARI MERKEZDE
Alan Makovksy, Biden idaresinin Trump devrinden farklı olarak, insan haklarının ABD’nin ulusal çıkarlarının merkezinde yer alması gerektiğini düşündüğüne dikkat çekti.
Alan Makovksy, “İki hafta evvel ABD Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala konusunda açıklama yaptı. Bunun Demirtaş konusunda Obama devrinden bu yana ABD’den gelen birinci açıklama olduğundan neredeyse eminim. İnsan hakları konusunun münasebetlerde baskın öge olacağını sav etmek istemem. ABD-Türkiye bağlarında tarihi olarak jeostratejik hususlar evvel çıkmıştır. Bu bu türlü olmaya devam edecek. Lakin bunun kıymetli bir kısmına insan hakları bahisleri da eşlik edecek. Bu da alakaların genelinin tonunu etkileyecek” kelamlarıyla kıymetlendirdi.
NE KADAR AĞIR BİR CEZA OLUR GÖRECEĞİZ
Halkbank’ın İran’ın yaptırımlarını ihlal etmekle yargılandığı davada, “Halkbank davasında ağır bir ceza gelebilir mi?” biçimindeki soruya Alan Makovksy şu karşılığı verdi:
“Bu bir yargı süreci. Karar açıklanana kadar ne olacağını bilemeyiz. Fakat birden fazla kişi bankanın hatalı bulunmasını ve para cezası verilmesini bekliyor. Ne kadar ağır bir ceza olur göreceğiz. Fakat 10-15 milyar dolar ya da daha büyük bir ölçü para cezası olabileceğini düşünmek için sebep var. Bu türlü bir para cezasının da Türkiye’nin kredi notunu ve yatırım çekme kapasitesini etkileyecektir.”
Cumhuriyet
