Yaz aylarının gelmesiyle sineklerin ve tiplerindeki artış dikkat çekiyor. Yurttaşlar son günlerde ısırdıkları yerlerde büyük şişmelere neden olan sineklerden yakınırken yeni bir sinek tipi daha ortaya çıktı.’stomoxys’ yani ‘baldırsokan sineği’ çöpten beslenen karasineklere benzeyen fakat onlardan farklı olarak insanın derisine yapışıp kan emen bir çeşit.
Bilhassa balkon yahut cam kenarlarındaki saksılardaki fesleğen, limon otu, nane, lavanta ve biberiye üzere bitkileri öneren uzmanlar, bu bitkilerin sinekleri uzaklaştırdığını savunuyor. Pekala, Kan emerek mikrop bulaştıran baldırsokan sineği nedir ve nasıl anlaşılır?
BALDIRSOKAN SİNEĞİ NEDİR?
İstanbulluların yeni tehlikesi olan ‘stomoxys’ yani ‘baldırsokan sineği’, çöpten beslenen karasineklerden farklı olarak insanın derisine yapışıp kan emen bir çeşit. Çeşitli mikropları taşıma ve bulaştırma özelliğine de sahip bu cinsle ilgili uzmanlar ihtarlarda bulunuyor.
DEĞERLİ ARTIŞ YAŞANIYOR
Hekimler, baldırsokan sineği ısırığıyla ilgili olarak; kaşıntı, kabarma ve ağır kızarıklık üzere şikayetlerle sıhhat kuruluşlarına başvuranların sayısında da kıymetli artış olduğunu belirtiyor.
NE VAKİT GÖRÜLÜYOR?
Hürriyet’ten İsmail Sarının haberine nazaran, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Dr. Fatih Dikmen, “Sıcaklığın arttığı, ortada yağmurların da yağdığı periyotların akabinde etrafımızda çokça böcek görmemiz hiç şaşırtan değil. Son yıllarda yazın yaşadığımız yağmurlu devirler ve akabinde gelen sıcak devirler tam da böceklerin ve hasebiyle sineklerin çoğalabileceği bir hayat ortamı sunuyor. Şayet iklim değişimi yüzünden kış yahut sonbahar mevsimi kaybolursa ya da ılık geçerse sinekler de kalıcı olacaktır” diye de uyarıyor.
BALDIRSOKAN SİNEĞİ NASIL ANLAŞILIR?
İstanbul’un pek çok ilçesinde ‘stomoxys’ yani baldırsokan cinsinin çoğaldığına vurgu yapan Dikmen, karasineklerden farkını şöyle açıkladı:
UYKU HASTALIĞINA DA SEBEP OLUYOR
Baldırsokan sineğinin çiftlik hayvanlarında, insan derisinde ve kanında bulunan mikropları taşıdığını belirten Doç. Dr. Zekai Kutlubay ise bir uyku hastalığına dikkat çekti:
“Baldırsokan sineğinin taşıdığı parazitlerden biri de uyku hastalığına neden olan parazittir. Bu parazit sinekler tarafından dünyanın her yerine taşınır. Uyku hastalığında sineğin ısırığı çoklukla ağrılıdır ve ‘şankır’ ismi verilen kırmızı yaralara dönüşebilir. Yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, asabiyet, şiddetli yorgunluk, lenf düğümlerinde şişme, ağrılı kas ve eklemler, uyku hastalığının genel belirtileri ortasında yer alır. Ayrıyeten birtakım şahısların ciltlerinde çok derecede kızarıklık oluşabilir.”
BALDIRSOKAN’DAN NASIL KORUNURUZ?
Dikmen bu sorunun yanıtını 6 unsurda sıraladı:
1- Karasinek çoğalmasın istiyorsak evimizdeki çöpleri rastgele çöp konteynırına atmamalıyız. Çöpleri kesinlikle ağızları kapalı bir halde paketlememiz gerekiyor.
2- Çöplerin belediye grupları tarafından sıklıkla toplandığını denetlemeli, aksamalar olması durumunda yetkililere kesinlikle bildirmeliyiz.
3- Meskenlerdeki pencerelere sineklik takarak sinek ya da böceklerin meskenin içine girmesini engellemek mümkün.
4- Bahçede ve balkonda otururken sivrisinekleri kaçıran çeşitli kokular sürülebilir. Bu kokuların marketlerde kimyasal içerikli olanları olduğu üzere kendiniz de bu türlü bir koku karışımı yapabilirsiniz.
5- Lavanta ve çay ağacı yağı üzere keskin kokulardan oluşan bir karışımı uygun halde sulandırarak bu şekil kokuları kıyafetlerinize uygulayabilir ve sineklerin yaklaşmasını önleyebilirsiniz.
6– Bilhassa balkon yahut cam kenarlarındaki saksılardaki fesleğen, limon otu, nane, lavanta ve biberiye üzere bitkiler de yeniden sineklerin meskenlere yaklaşmasını önlüyor.
Cumhuriyet
