Getty ImagesSeks hayatımız iklim değişikliğini ne kadar etkiliyor?
Karbon ayak izimizi nasıl düşürebileceğimizi düşünürken, seks hayatımızda değişiklik yapmak genelde akla gelen birinci şeylerden biri değildir.
Lakin internette vegan prezervatifler ve atığa yol açmayan doğum denetim teknikleri üzere sürdürülebilir eserler için yapılan aramalar son yıllarda sistemli olarak artıyor.
Etraf dostu seks nedir?
Nijerya’dan çevresel sürdürülebilirlik üzerine çalışan Dr. Adenike Akinsemolu “Bazıları için etraf dostu seks, etrafa daha az ziyan veren kayganlaştırıcı, seks oyuncağı, yatak örtüsü ve prezervatifleri kullanmaktır” diyor ve ekliyor:
“Bazıları buna porno yapımlarında etrafa ve personellere verilen ziyanı azaltmayı da dahil eder.
“Bunlar değerli birer örnektir.”
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, her yıl 10 milyon erkek prezervatifinin üretildiğini ve bunların birçoklarının son durağının çöplükler olduğunu hesaplıyor.
Kondomların birçok, sentetik lateksten yapılmaları ve kimyasallar içermeleri nedeniyle geri dönüştürülemiyor.
Courtesy of Dr Adenike AkinsemoluDr. Adenike Akinsemolu atık üretmediğimiz bir hayat için uğraş ediyorRoma periyodundan beri kullanılan ve kuzu bağırsağından yapılan prezervatifler büsbütün tabiatta çözünebilen tek seçenek.
Ama bunlar da cinsel yolla bulaşan hastalıkları engellemiyor.
Kayganlaştırıcıların da büyük bir kısmı petrol eserlerinden yapıldığı için fosil yakıt içeriyor.
Bunları kullanmak istemeyenlerin sayısındaki artış, su bazlı ve organik eserlerin piyasaya çıkmasına yol açtı.
Son devirde konutta üretilebilen kayganlaştırıcıların sayısı da artıyor.
TikTok’ta cinsel sıhhat görüntüleriyle 1 milyondan fazla takipçi kazanan Dr. Tessa Commers’in en çok izlenen görüntüsü sekiz milyon izlenme ile, mısır nişastası ve sudan kayganlaştırıcı yapmayı anlattığı görüntüydü.
Dr. Akinsemolu “Su bazlı kayganlaştırıcılar, organik ve vegan kondomlar bir yandan eğlenirken öbür yandan sürdürülebilir bir cinsel hayat isteyenler için hoş bir seçenek” diyor ve ekliyor:
“Bunlar etrafa en az ziyanı veren eserler olmakla kalmayıp kullanıcılarına da hoş bir tecrübe sunuyor.”
Ancak birtakım çevreci eserleri kullanırken dikkat etmek gerekiyor.
Bunların kimileri birçok prezervatif tipiyle kullanılamıyor ve prezervatiflerin yırtılmasına yol açabiliyor.
Bu nedenle doğum denetim eserlerine karar vermeden evvel bir tabip yahut aile planlaması uzmanına danışmanız tavsiye ediliyor.
Seks oyuncakları da plastik kullanımının yaygın olduğu bir başka alan.
Pek çok eserin çelik yahut camdan üretilen alternatifleri de bulunuyor.
Seks oyuncaklarınızda tekrar şarj edilebilir olanları tercih etmek de daha az atık üretmenizi sağlar.
Piyasada güneş gücüyle şarj olan seks oyuncakları bile bulunuyor.
İngiltere’de LoveHoney üzere birtakım seks oyuncağı satıcıları, eski yahut bozulmuş seks oyuncaklarını geri dönüştürmek için bir programa sahip.
Cinsel hayatımızda atık azaltımının o kadar bariz olmadığı kimi alanlar da var. Bunlardan kimileri şöyle:
- İç çamaşır yahut kıyafetleri etik bir formda üretilmiş eserlerden tercih etmek.
- Duşta seks yapmaktan kaçınmak.
- Daha az sıcak su kullanmak.
Aldığımız birçok eserde olduğu üzere, eserin paketi de çoklukla etrafa atık olarak geri dönüyor.
New York’tan teşebbüsçü ve sıfır atık kampanyacısı Lauren Singer, şirketlerinin büyük bir kısmının bu alanda fark yaratabileceğini söylüyor.
Prezervatifler, kayganlaştırıcılar ve doğum denetim hapları ekseriyetle son durağı çöplükler olan kutularda satılıyor.
Rahim içine yerleştirilen doğum denetim formülleri daha az atığa yol açan ve daha uzun vadeli seçenekler olsa da bunların da kendi riskleri var.
Lauren Singer 2012’den bu yana atık üretmeden yaşıyor ve son 9 yılda geri dönüştüremediği tüm eserleri bir kavanoza sığdırmayı başarıyor.
Lauren SingerLauren Singer 2012’den bu yana aldığı ve geri dönüştüremediği her şeyi kavanozunda gösteriyorLauren’ın kavanozunda prezervatif çöpleri yok.
Prezervatifler cinsel yolla bulaşan hastalıkları engellemenin tek yolu olduğu için, tüm seks partnerlerinden yatmadan evvel test yapmalarını istiyor:
“Şimdiki partnerim tek eşli. Ancak bir partnerinizle yatmadan evvel ondan test yapmalarını istemek sizi rahatsız hissettiriyorsa, onunla yatmamak muhtemelen sizin için daha düzgündür.”
Öte yandan istenmeyen bir gebelik yahut cinsel yolla bulaşan hastalık kadar sürdürülebilirliğe ziyan veren bir şey olmadığını da ekliyor:
“Hangi atığı üretmeye değeceğini, hangisine değmeyeceğini düşünmemiz lazım.
“İnsanlar yalnızca etrafa daha az ziyan vermek için prezervatif yahut doğum denetim hapı kullanmayı bırakmamalı.”
Dr. Akinsemolu da birebir fikirde:
“İster çevreci ister öbür eserlerle yapılsın, inançlı seks beşerler ve gezegenin geleceği için en sürdürülebilir seçenektir.”
Üremenin iklime tesiri
Bu da bizi seks ve etrafın birbirine aksi düştüğü bir noktaya getiriyor: Çocuk yapmak.
2017’de yapılan bir araştırmaya nazaran otomobil kullanmamak yılda 2,3 ton, vegan beslenmek yılda 0,8 ton karbondioksit salımının önüne geçiyor.
Gelişmiş bir ülkede yaşıyorsanız, çocuk yapmamanın önlediği karbondioksit salımı ise yıllık 58,6 ton.
Az gelişmiş ülkelerde bu ölçü çok daha düşük: Malavi’deki bir çocuğun yıllık karbon ayak izinin 0,1 ton olduğu hesaplanıyor.
Getty ImagesAlexandria Ocasio-Cortez 2019’da Kopenhag’da düzenlenen C40 doruğunda konuşurkenKimi ünlüler de çocuk yapmaya dair çekincelerini açıkça lisana getirdi.
İngiltere’de Prens Harry 2019 yılında Vogue mecmuasına en fazla iki çocuk sahibi olmak istediklerini ve bunda etrafın değerli bir etken olduğunu söylemişti.
Misal bir biçimde ABD’li siyasetçi Alexandria Ocasio-Cortez de 2019’da C40 Dünya Belediye Liderleri Doruğu’nda yaptığı bir konuşmada “Annelik hayalinin eskisi kadar tatlı gelmediği bir bayanım. Bunun nedeni de çocuklarımızın geleceğine dair bildiklerim” demişti.
Pek çok ülkede doğum oranları yıllardır düşüyor.
Lakin bu düşüşün iklim değişikliğine dair tasalar nedeniyle yaşandığını argüman etmek de yanlışsız olmaz.
İngiliz bilim insanlarının 10 bin genç ile yaptığı global bir anketin sonuçlarına nazaran gençler geleceğin korkutucu olduğunu düşünüyor.
İştirakçilerin yüzde 41’i çocuk yapmayı düşünmediklerini, bunda iklim değişikliğinin de tesiri olduğunu söylüyor.
Çocuk yapmayacağım
Hindistan’ın Mumbai kentinde yaşayan Tanmay Shinde, çevreyi korumak için çocuk yapmamaya karar vermiş.
Birleşmiş Milletler altında faaliyet gösteren Hükümetlerararası İklim Değişikliği Paneli’nin varsayımlarına nazaran yaşadığı kent 2050 yılında su altında kalmış olabilir.
Ailesi bu kararını anlamakta zorlansa da Hindistan’da bir erkeğin bayanlardan daha fazla ayrıcalığa sahip olduğunu kabul ediyor.
Hindistan’da ailelerin çok klâsik olduğunu ve yüz yıllardır devam eden gelenek ve ritüelleri devam etme kültürünün baskın olduğunu söyleyen Shinde, “Evlilikten sonra çocuk yapmak hayattaki en değerli şeylerden biri olarak görülüyor ve bu kültürü devam ettirmek için çok fazla toplum baskısı uygulanıyor” diyor.
Pekala fikrini değiştirme ihtimali var mı?
Bu soruya şöyle karşılık veriyor:
“Çocuk yapmak için gereken kurallar inançlı bir gezegen ve sürdürülebilir bir hayat biçimidir.
“Karbon salımını azaltmak için devasa değişiklikler yapılmadıkça ve güçlü kararlar alınmadıkça çocuk sahibi olacağımı sanmıyorum.”
İsveç’teki Lund Üniversitesi’nden akademisyen Kimberly Nicholas, gelişmiş ülkelerde çocuk yapmanın karbon salımını büyük ölçüde artırdığını gösteren araştırmanın muharrirlerindendi.
Ama insanların çocuk yapmaması gerektiğini düşünmüyor:
“İnsanların şahsî tercihlerini sorgulamak yahut onlara birtakım kararlar dayatmak benim misyonum değil.
“İnsanların çocuk yapmak istediğinde özgürce karar vermesi bir insan hakkıdır.
“Benim efor harcadığım şey ise, halihazırda doğmuş çocukların inançlı bir toplum ve gezegene sahip olması.”
Nicholas insanların eser ambalajları yahut doğum denetim haplarının geri dönüştürülemeyen paketlerinden şikayet etmektense seyahat alışkanlıklarını değiştirmesini tavsiye ediyor:
“Çabalarımızı daha çok fark yaratacak noktalara odaklamamız lazım.”
Hayatının üçte birini atık üretmeden geçirmiş Lauren, çocuk sahibi olma konusunda şimdi karar verememiş:
“Evlat edinmeyi düşündüm, bu fevkalade bir şey olmalı.
“Ama bir de çocuk sahibi olmanın fizikî süreci var. O yüzden emin değilim.
“Çocuk sahibi olmamın gezegene tesiri ne olacak?
“Benden daha uzun mühlet yaşayacak bu çocuğa birtakım pahaları aktararak daha iyi bir dünya için efor sarf etmesini sağlayabilir miyim?”
BBCCumhuriyet
