CHP İstanbul Milletvekili ve KİT Kurulu üyesi Aykut Erdoğdu, 2019-2020 yıllarında Merkez Bankası rezervlerinin 131 milyar dolarının buharlaştığını bildirerek, “Milletimiz yanıltılmak isteniyor. Rezervlerinin pandemi için harcandığı savı yanlışsız değil. 131 milyar doların 72 milyar doları 2019 yılı ile 2020 yılının birinci üç ayında harcandı. Pandemi sonrası harcanan meblağ 59 milyar dolarda kaldı” dedi.
Erdoğdu, yaptığı açıklamada, Merkez Bankası’nın net memleketler arası rezervlerinin, 2011 yılı Mayıs ayında 70,7 milyar dolar ile en yüksek seviyesini gördükten sonra gerilemeye başladığını, 2018 yılı sonunda 30,1 milyar dolar olan net memleketler arası rezervlerin, 2020 yıl sonunda 13,7 milyar dolara indiğini belirtti.
“İKİ YILDA 131 MİLYAR DOLAR REZERV BUHARLAŞTI”
Net milletlerarası rezervleri bulmak için öbür merkez bankaları ve ticari bankalarla yapılan swapların da hesaba dahil edilmesi gerektiğini, toplam swap yükümlülüğünün 2020 yıl sonu itibariyle 60,1 milyar dolara yükseldiğini belirten Erdoğdu, “Sonuçta net milletlerarası rezervin 2020 yılı sonunda (eksi) -46,4 milyar dolar olduğu ortaya çıkıyor. Bu sayı, Kasım 2020’de (eksi) -49,7 milyar dolara kadar yükselmişti. Yani Merkez Bankası milletlerarası rezervlerinin brütüne bakmanın hiçbir manası olmadığı, detayın net memleketler arası rezervlerde yer aldığı görülüyor” diye konuştu.
“Söylendiği üzere salgınla birlikte memleketler arası alanda ortaya çıkan finansal dalgalanmalara karşı önlem geliştirilmesi için yahut tamamı piyasa kuralları içinde ve hukuka uygun ya da ödemeler istikrarı tarafında bir kasvetle karşılaşmamak için planlı ve denetimli döviz süreçleri yapılmadı” diyen Erdoğdu, şöyle devam etti:
“Söylenenin tersine iki yılda Merkez Bankası’nın 131 milyar dolarlık memleketler arası rezervi buharlaştı. Bu meblağın içinde bankanın reeskont kredileri, BOTAŞ ödemeleri, swap, Hazine net dış ve iç borç fiyatları var. 131 milyar doların 47,7 milyar doları 2019 yılında buharlaştırıldı. 24,3 milyar doları 2020 yılının birinci 3 ayında elde çıkarıldı. Yani buharlaşan ölçünün 72 milyar doları pandemi öncesine ilişkin. Pandemi devrinde ise 2020 yıl sonuna kadar 59 milyar dolar Merkez Bankası’ndan çıktı. Merkez Bankası’nın memleketler arası rezervinin, 2019’un ocak ayında 4,8, martta 13,6, mayısta 7,9 milyar doları buharlaşırken, 2020 yılının şubatında 14,7, martta 7,1 milyar doları elden çıkarıldı. Pandemi sonrasında, 2020 Nisan ayında 8,1, mayısta 18,4, temmuzda 8,9, ağustosta 13,9, ekimde 7 milyar doları buharlaştırıldı.
DÜŞÜK FAİZ SEVDASI 44,3 MİLYAR DOLARI GÖTÜRDÜ
2020’nin Mayıs ayında siyaset faizi enflasyonun altına, yüzde 8,25’e inince rezervler süratle tüketildi. Mayıs ayından siyaset faizinin artırıldığı eylül ayına kadar harcanan memleketler arası rezerv 44,3 milyar doları buluyor. Öbür bir sözle, 2020 Mayıs-Eylül devrinde düşük faiz sevdası 44,3 milyar doları götürdü. Bunun pandemiyle alakası yok. Merkez Bankası son kurşunlarını yüksek enflasyonda düşük faiz ısrarı için kullandı. Akabinde Hazine ve Maliye Bakanı olan damada yol verildi ve siyaset faizi eylül ayından itibaren artırıldı. Bunun sebebi pandemi değil, olması gerekenin çok altında siyaset faizi belirlemektir. Kimsenin milleti yanıltmaya hakkı yok. İktidar gerçekleri dillendirmezse muhalefet dinlendirir. Gerçek kapalı kalmaz, eninde sonunda ortaya çıkar.”
DOLAR İKİ AY BİR HAFTA SABİT TUTULDU, YABANCI YÜZDE 7-8 DOLAR FAİZİ ELDE ETTİ
Erdoğdu, 2019 yılı Mart ayından bu yana net rezervlerin şeffaf ihale ya da direkt bir müdahale olmadan harcandığının anlaşıldığını, gerçekten birebir devirde kamu bankalarının açık durumları incelendiğinde, bunların artma eğilimine girdiğinin görüldüğünü bildirdi. Bu durumun, Merkez Bankası’nın şeffaf biçimde döviz alım/satım ihaleleri yapmak yerine, rezervleri daha güçlü gösterebilmek için kamu bankaları aracılığıyla döviz satışı yapılmasına müsaade ettiğini kaydeden Erdoğdu, hatta bu söylentilerin bir kanıtı olduğuna işaret etti.
Merkez Bankası’nın memleketler arası rezervleri har vurulup harman savrularak 20 Mayıs 2020’de 6,85 lira olan dolar kurunun, 27 Temmuz 2020 tarihine kadar çabucak hemen sabit tutulduğuna dikkat çeken Erdoğdu, “İki ay 1 hafta boyunca hiç artmayan dolar kuru nedeniyle, Türkiye’ye giriş yapan yabancılar, aylık yüzde 7,26, üç aylık 8,2’lik TL mevduat faizinden dolar faizi üzere yararlandı. Dünyada yüzde 1-2, hatta Japonya üzere ülkelerde eksi faiz verilirken, iktidar Türkiye’de parasını TL mevduat faizine yatıran yabancının yüzde 7,26-8,2 ortasında bir dolar faiz geliri elde etmesini sağladı” dedi.
“KİMSE BU ÜLKENİN KIT KAYNAKLARIYLA KUMAR OYNAYAMAZ”
Döviz süreçleri sayesinde söylenenin tersine Türkiye’nin amaçlarına bağlı kalmayı başaramadığını vurgulayan Erdoğdu açıklamasını şöyle tamamladı:
“İktidarın ne faiz, ne enflasyon, ne döviz kuru amacı tutmadı. Bütçe rekor açık verdi, işsizlik gerçekte yüzde 30’a çıktı, borçlar tavan yaptı. Artık sormak gerekir, maden bu türlü olacaktı, Merkez Bankası’nın 131 milyar doları niye harcandı? Şayet amaçlarda bir sapma olmadıysa damat ve grubu niçin tasfiye edildi? CHP iktidarında ülkenin bir kuruşu bile boşa harcanmayacağı üzere bunların hesabı da sorulacak. Kimsenin bu ülkenin kıt kaynaklarıyla kumar oynamaya hakkı yok.”
Cumhuriyet
