Gürpınar ilçesinin Norduz bölgesindeki derelerde hayatını sürdüren, değerli gen kaynaklarından kırmızı benekli alabalığının, çeşidinin yok olma tehlikesi nedeniyle yıl uzunluğu av yasağı bulunuyor.
Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Müdürlüğü tarafından yapılan envanter izleme çalışmaları kapsamında, bölgedeki kıymetli cinslerden biri olan kırmızı benekli alabalık tipinin, çok kaçak avcılık, derelerin tahrip edilmesi üzere nedenlerden ötürü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirtildi.
Kırmızı benekli alabalık için 2008 yılında araştırma yapan Van YYÜ Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Akkuş, 12 yıl sonra tekrar bölgede yaptığı araştırmalarda tıbbın yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
“‘BELKİ DE YAŞADIĞI SON BÖLGE BURASI”
Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Akkuş, “Şu anda bulunmuş olduğumuz bölge Gürpınar ilçesinin Norduz bölgesi yani 2 bin metrenin üstündeki yer. Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar tarafından yapılan envanter izleme çalışmaları kapsamında bu bölgedeki en değerli tiplerin başında kırmızı benekli alabalık gelmektedir. Olağanda kırmızı alabalık 15-20 yıl öncesine kadar ülkemizin birçok bölgesinde gözüküyordu. Lakin çok avcılık, derelerin tahrip edilmesi bu tıbbın birçok yerde yok olmasına yahut yok olma noktasına gelmesine sebebiyet verdi. Norduz bölgesi, kırmızı benekli alabalığın tahminen de ülkemizde yaşadığı son bölgelerden birisi. Bundan 12 yıl evvel bu bölgeye geldiğimiz vakit buradaki balıkların 25-30 santimetre uzunluğunda ve çok sayıda birey olduğunu tespit etmiştik. Ancak bugün geldiğimizde hem sayıca azaldıklarını hem de uzunluklarının en büyüklerinin 10 santimetre olduklarını gördük” diye konuştu.
5 KİLOMETRELİK ALANI TARADI, 2 BALIĞA RASTLADI
İçme suyu kalitesindeki yüksek rakımlı sularda yaşayan ve şu anda üreme periyodunda olan kırmızı benekli alabalık için bölgede tekrar araştırma yapan Akkuş, Norduz bölgesindeki derenin 5 kilometrelik alanında yalnızca 2 kırmızı benekli alabalığa rastladı. Balığın sayısının azalmasının yanı sıra uzunluğunun da geçmiş devirlere nazaran daha kısa olduğunu belirten Akkuş, bölgenin yıl uzunluğu süresiz olarak avcılığa kapalı olduğunu belirterek, “2008 yılında bölgeye geldiğimiz vakit balık sayısının çok fazla olduğunu görmüştük. Ama 5 kilometrelik bir alanı taramamıza karşın 2 tane kırmızı benekliye lakin rastlayabildik. Bu da işlerin aslında çok da iyi gitmediğini bize gösteriyor” dedi.
“BURALARIN KALICI SAHİBİ ONLAR”
Dr. Mustafa Akkuş, “Bu bölgedeki akarsuların hepsi milyonlarca yıldır bu bölgede ve bu kırmızı benekli alabalık milyonlarca yıldır bu bölgede yaşamaktadır. Aslında buraların gerçek sahibi bunlar. Bizler hepimiz buralara sonradan geldik. Dünyadaki insan baskısı nedeniyle artık bütün çeşitler önemli tehdit altında. Şayet bunlara sahip çıkmazsak, korumazsak buradaki tiplerin ilerleyen yıllarda yalnızca masal üzere anlatıldığına şahitlik edeceğiz. Bir vakitler bu derelerde kırmızı benekli alabalıklar yüzerdi diyeceğiz. Buradaki popülasyon korunmazsa çok yakın vakitte 5-10 yıl içinde maalesef yok olup gidecek. Coğrafyanın zorluğundan ötürü kolluk kuvvetlerinin her an her yerde kontrol yapması imkansız hasebiyle bu balığın gerçek sahibi ve koruyucusu burada yaşayan insanlardır. Etinin şifasına olan inanç yüzünden 2-3 katı fiyata rahatlıkla alıcı bulabiliyor. Bu durum balık için bir dezavantaj oluşturuyor. Bunlar bizim çok değerli gen kaynaklarımız ve çok iyi korunması gerekiyor” diye konuştu.
Cumhuriyet
