Manisa’nın Soma ilçesinde 301 madencinin hayatını yitirmesine ait Yargıtay 12. Dairesi, Soma Kömür İşletmeleri sahibi Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Gerçek, Müdür Yardımcısı İsmail Adalı ve İşletme Müdürü Akın Çelik hakkında birinci verdiği kararda, 301 sefer muhtemel kastla öldürme ve 162 sefer mümkün kastla yaralama kabahatlerinden ceza verilmesi istemişti. Dairenin 3 üyesinin değişmesinin akabinde kelam konusu sanıklar hakkında birinci karardan geri dönülerek, bu sanıkların şuurlu taksirle mevte neden olma ve yaralamaya neden olma kabahatlerinden ceza verilmesine hükmetti.

Yargıtay’ın bu kararının akabinde Çelik, Gerçek ve Adalı 5 Şubat günü tahliye edildi. Yargıtay’ın bozma kararıyla sanıklar 13 Nisan günü tekrar Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıkacaklar.

Yargıtay’ın yeni kararıyla işveren Gürkan’a en fazla 22 yıl mahpus cezası verilebilecek. Geçen yıl yapılan infaz düzenlemesi sayesinde de bu cezanın yarısı infaz edilecek ve 3 yıllık kontrollü özgürlük hakkı kullandırılacak.

‘4’ÜNCÜ SANIK DA TAHLİYE EDİLMİŞ OLABİLİR’

Soma davası avukatlarından Sercan Ortan, kararı şöyle kıymetlendirdi:

“Yargıtay çalışanların yüreklerini bir nebze olsun rahatlatacak bir karar vermişti lakin birkaç aylık mühlet zarfında ne olduğunu bilmediğimiz biçimde değişti. Lakin bildiğimiz bir şey var ki Yargıtay’ın 5 üyesinin 3’ünün değişmesinden sonra bu karar çıktı. Gelinen durum itibariyle tutuklu olan 4 sanıktan 4’ü de mevcut durum itibariyle maalesef infaz yasası çerçevesinde tahliye edilmesi gerekiyordu. Basına yalnızca 3 isim yansıdı lakin sanıklardan Ertay Ersoy’un da tahliye edilmiş olması gerekir. Bu durum itibariyle Soma davasında tutuklu sanık kalmamış oluyor.”

‘SADECE 4 SANIĞA CEZA FİŞİ TANZİM EDİLDİ’

Ortan, Yargıtay’ın cezalarını onadığı 7 sanığın tutuklanması gerektiğini söz ederek, “Ancak UYAP üzerinden belgeye baktığımızda 3 sanık istikametinden ceza fişi tanzim edilmiş görünüyor. Öteki 4 sağına neden ceza fişinin tanzim edildiğini anlayabilmiş değiliz. Gelinen durumda Yargıtay kararıyla Can Gürkan, Adem Ormanoğlu, Efkan Kurt ve Haluk Evinç yine yargılanacak” dedi.

‘CAN GÜRKAN TEKRAR CEZAEVİNE GİRMEYECEK’

Ortan yalnızca Can Gürkan’ın cezasının Yargıtay’ın kararıyla attırıldığını söyleyerek, “22,5 yıl ceza verilmesine hükmetti. Bu ailelerini vicdanını rahatlatmayacak. 22,5 yılın infaz kanununa nazaran cezasını düşündüğümüzde Can Gürkan’ın tekrar cezaevine girmeyeceğini söyleyebiliriz” diye bilgi verdi.

‘HUKUKA VE VİCDANA AYKIRI’

Ortan kararın ‘hukuka ve vicdana’ karşıt olduğunu belirterek, “301 insan hayatını kaybetti. Binlerce çocuk yetim kaldı. Bunun sonucunun birkaç yıl mahpus yatıp çıkmak olmaması gerektiğini düşünüyoruz. Bu hukuksuz kararda imzası olan hakim ve savcıların hukuk karşısında hesabını vereceğine olan inancımız tam” dedi.

‘İŞÇİ KATLİAMLARININ ÖNÜ AÇILDI’

Soma katliamında oğlu Uğur Çolak’ı kaybeden Soma 301 Madenciler Derneği Lideri İsmail Çolak, oğlunun öldüğü ocakta kendisinin de 25 yıl çalıştığını vurgulayarak, davanın birinci derece mahkemesinde olduğu süreçte de heyette tekraren değişiklikler yapılığını hatırlattı. Çolak, Yargıtay’ın kararına “Kendi bozduğu kararı tekrar bozarak düzmece karar, yeni atanan üyelerin kararıyla belgenin üstünü büsbütün kapattılar” diye reaksiyon gösterdi. Çolak, 3 sanığın tahliyesiyle ‘işçi katliamlarının önünün açıldığını belirterek, “Bir gün bu adalete bu kararı verenlerin de gereksinimi olacak. Bizim adalete itimadımız kalmadı. Adaletin yalnızca hakim ve yargıçların ardında duvara yazılı olarak kalmasını değil herkese eşit olmasını istiyoruz” diye konuştu.

‘ADALET GÖÇÜK ALTINDA KALDI’

Çolak siyasalların yeni anayasa tartışması yaptığını anımsatarak, şöyle dedi:

“Bizi yönettiğini zannedenler yeni anayasadan kelam ediyor. Sen hala kendi anayasana güvenmiyorsun. Anayasa Mahkemesi’ni tanımayan mahallî mahkemeler, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği kararı tanımayan politikler. Sen varolan anayasa kararlarını tanımıyorsun, bu yeni anayasa nereden çıktı. Adalete inancımız kalmadı. Adalet 301 madenciyle birlikte göçük altında kaldı.”

‘DEVLETTEN ADALETİ İSTİYORUZ, MAALESEF MUMLA ARIYORUZ’

Ömrünü yitiren madencilerden Erdoğan Köse’nin oğlu Berkan Köse, yargılama sürecinde çok problem çektiklerini belirterek kararı şöyle kıymetlendirdi:

“Direnerek onları salonlara getirdik, salonda onlarla yüzleştik. Fakat 2018 tarihinde karar açıkladığı vakit bizi üzdü. Kararın adalet ve doğrulukla ilgisi yoktu. Yalnızca işverene ve yandaşlarını aklamak için verilmiş bir karardı. Karara susmadık, Yargıtay’a taşıdık” diye konuştu. köse, Yargıtay kararının değişmesine ‘şaşırdıklarını’ söyleyerek, “Biz doğrunun peşindeyiz, kendimizi haklı çıkarmak için uğraşmadık. Adaletin peşinde koştuk. Lakin nedense birileri bu doğruluk ve gerçekleş yüzleşmek istemiyor. Biz verdiğimiz hukuk uğraşıyla bunları tek tek bu doğrular ve gerçeklerle yüzleştireceğiz. Biz devletten de bir şey istemiyoruz. Gemi, fabrika ihale istemiyoruz, isteseydik devlet bizi bulurdu. Lakin biz devletten adalet istiyoruz, maalesef bugün adaleti mumla arıyoruz.”

YARALI KURTULAN MADENCİDEN DE REAKSİYON

Maden katliamında yaralı kurtulan Cemil Yılmaz, tahliyelere “”Nasıl adalet oluyor da bunlar ceza almadan çıkıyorlar, adalet bu türlü mi yürümesi lazım. Adaletimize bu türlü mi güvenmemiz lazım” diye reaksiyon gösterdi.

‘301 AİLENİN ACILARI TAZELENDİ’

Güç, Sanayi ve Maden Kamu İşçileri Sendikası ise yaptığı yazılı açıklamada, karara reaksiyon göstererek, şunları belirtti:

“Bu karar, hukukun üstünlüğü yerine üstünlerin hukukunun hükümran olduğunu bir defa daha göstermiştir. Sermayenin bitmek tükenmek bilmeyen kâr hırsının bir sonucu olan bir katliamın üzeri örtülmüş, 301 ailenin acıları tekrar tazelenmiştir. Başından beri eksik yapılan yargılamanın sonuçları dahi uygulanmamıştır. Yargılamaya başta bakanlık yetkilileri olmak üzere ilgili kamu kurumlarının yöneticileri yani karar vericiler dâhil edilmemiş böylece derin münasebetlerin ortaya çıkması engellenmiştir. Siyaset, sermaye, bürokrat, sendika ilgileri tam olarak ortaya konulmadan Soma katliamının gerçek manasıyla aydınlatılması mümkün değildir. Sistem bütünüyle sorgulanmadan gerçek adalet sağlanamaz.”

NE OLMUŞTU?

Manisa’da, Soma Kömür İşletmeleri Anonim Şirketi tarafından işletilen Eynez Maden Ocağı’nda 14 Mayıs 2014’te meydana gelen maden faciasında 301 emekçi can vermişti. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada karar 2018 yılında açıklandı ve kolay taksir kabahatinden Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin İdare Heyeti Lideri Can Gürkan’a 15 yıl; şuurlu taksirden de Genel Müdür Ramazan Doğru’ya 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik’e 18 yıl 9 ay, Yardımcısı İsmail Adalı’ya 22 yıl 6 ay mahpus cezası verildi.

Cumhuriyet