Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu, 9 Nisan 2021 günü “İktidara İkazımız, Topluma Çağrımızdır” başlıklı bir basın toplantısı düzenleyerek koronavirüs salgınında alınması gereken acil tedbirleri sıraladı.

TTB Merkez Kurulu Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı basın toplantısını Paul B. Preciado’nun Michel Foucault’dan esinlenerek sarf ettiği “Yaşadığın toplumun nasıl bir siyasi hükümranlık biçimi kurduğunu söyle, karşılaşacağın salgınların alacağı biçimi ve onlarla nasıl çaba edileceğini söyleyeyim” cümlesiyle başlattı. TTB’nin bir yıldır hem topluma hem de Sıhhat Bakanlığı’na yaptığı davet ve açıklamalardan oluşan 50 metre uzunluğundaki evrakları paylaşan Korur Fincancı, “İktidar bu ikazlarımızı asla hayata geçirmedi. Bunlar toplumu yok saymanın belgesidir” diye ekledi.

Basın açıklamasını TTB II. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten ve TTB Merkez Kurulu üyesi Doç. Dr. Deniz Erdoğdu okudu.

Açıklamanın tamamı şöyle:

“İktidara İkazımız, Topluma Davetimizdir

İktidarın yeni “Kontrollü Olağanlaşma Kararları”nı açıklayıp uygulanmaya başlamasından bugüne 38 gün geçti. Bu adımlar atılmadan evvel COVID-19 hastalığında resmi sayılara nazaran günlük olay sayısı 8000’lerin ve hastalığa bağlı mevt sayısı 65’lerin altındaydı. Türk Tabipleri Birliği (TTB) olarak o vakit da “normalleşme” başlığı altında atılacak adımların bilimsel olmadığı konusunda uyarmıştık; fakat ne yazık ki ikazlarımız yeniden dinlenmedi. Hatırlatıyoruz öngörülen her şey önlenebilirdi. Hastaların Sıhhat Bakanlığı’nın verdiği sayılara nazaran dahi 55.000’i aştığını ve mevt sayılarının 250’nin üzerine çıktığını görmekten ıstırap duyuyoruz. Bu sayılarla Avrupa’da yeni olay bildirimin en yüksek olduğu ülkeyiz.

Salgınlar yaşandıkları topraklarda yürütülen biyopolitikalar ve sıhhat siyasetlerinin yönetilme biçimini kopyalayarak, çoğaltarak, yaygınlaştırarak ve ağırlaştırarak somutlaştırmaktan öteki bir şey yapmaz. Yani salgın bizim sıhhat siyasetlerimizin yansıması olur. Mevcut salgının boyutu da ne yazık ki yürütülen sıhhat siyasetlerinin ne kadar makûs olduğunu açıkça somutlaştırmıştır.

Salgınla uğraşta kollayıcı sıhhat hizmetlerini görmezden gelen iktidar nedeniyle ikinci ve üçüncü basamak sıhhat hizmetlerinin de kapasitesi aşılmak üzeredir. Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Samsun üzere vilayetlerimizde hastane doluluk oranları alarm vermektedir. Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran 420 binin üstünde yurttaşımız COVID-19 hastasıdır. Üstelik bu sayılar şimdi bilimsel standartlara dahi uydurulamamış filyasyon bilgileridir. Türkiye’de bilimsel manada filyasyon hiç yapılmamıştır. Hasta ve temaslı takibinde de her gün çok önemli aksaklıklar iletilmektedir.

Pandemiyle uğraşın başarısız olmasının nedeni, bilimsel tekliflerin dinlenmemesi ve ticari/siyasi önceliklerin gözetilerek, şeffaf olmayan bir halde sıhhat yönetimsizliğinin sergilenmesidir. Yani başarısızlığın asıl nedeni topluma karşı misyonlarını terk etmiş, sorumluluklarından çoktan vazgeçmiş idare üslubudur.

Tüm başarılı dünya örneklerinde sıhhat emek örgütleri ve toplum salgınla uğraşın etkin bileşenidir. Mevcut iktidar salgınla çabada büyük katkılar sunabilecek meslek örgütleri, sendikalar, toplum temsilcilerini neden dahil etmediğini kamuoyuna açıklamak zorundadır. Salgınla uğraşta bütünle koordineli yereller değerlidir. Fakat Vilayet Hıfzıssıhha Konseyleri karar almak bir yana merkezden gelen bilimsellikten uzak kararları yerellerde yasallaştıran yapılar halini almıştır. Sıhhat çalışanlarının alandan müşahedeleri kararlara yansıtılmamakta, pandemide yönetimsizliğin-kötü idarenin üzeri örtülmektedir.

İktidar tedbirleri göstermelik aldığını virüsle adeta randevulaşacak kadar ileriye taşımıştır. 1 Mart’a açılma randevusu verip “Ramazan ayına kadar rastgele bir tedbir almayacağım” demek, bilimsel değil algısal bir tavırdır. Beklediğimiz müddette fazladan kaybettiğimiz her canımızın sorumlusu bu kararı alanlardır. Bu tavır kendi ömür biçimlerinin topluma dayatılmasıdır.

14 Ocak 2021 tarihinden bu yana 11 hafta geçmiştir ve iki doz aşı olanlar toplumun %10’una dahi ulaşmamıştır. İki doz aşı olanların 8 milyona ulaşmayan sayısı ile bilimsel olarak Türkiye’de bağışıklama sağlanabilmesi için 6 ayda 120 milyon doz aşı gerekliliğinin yanından bile geçilememektedir ve hala bir aşı programı açıklanamamıştır.

TTB olarak iktidarı bir kez daha uyarıyoruz: Geç kaldınız, önlenebilir vefatları önlemediniz! Her gün yüzlerce insanımızı kaybettiğimiz son durumda acil adımlar atılmalıdır.

1-Mevcut sıhhat siyasetlerinin başarısız olduğu artık kabul edilmeli; sıhhate bütüncül bakan toplum ve sıhhat örgütlerinin iştirakiyle dayanışma içerisinde yeni bir sıhhat sistemi kurulmalıdır.

2-Pandemi ile gayret, derhal geniş iştirakli mahallî pandemi şuralarına devredilmelidir. Bu konseylere lokal idareler, sıhhat emek ve meslek örgütleri, ve toplum dahil edilmelidir.

3-Bilimsel kriterlere uygun filyasyon çalışmalarına süratle başlanıp salgının birinci kaynağına ulaşılmalı, bireyler hastalanmadan yahut hastaneye gelmeden gerekli adımlar atılmalıdır.

4-Çalışanlar toplumsal ve ekonomik hiçbir kayba uğratılmadan; AVM, fabrika, lokanta, atölye, şantiye üzere kalabalık ve kapalı alanlar derhal kapatılmalıdır. En az 14 gün tercihen 28 gün zarurî üretim alanları dışında çalışanlar hiçbir biçimde mağdur edilmeden çarklar durdurulmalıdır. Mecburî üretim alanlarında çalışanlar için işyerine ulaşmada ve iş yerlerinde fizikî tedbirler alınmalı, dönüşümlü çalışma modelleri ile çalışma ortamlarında bulunan sayısı azaltılmalıdır.

5-Uluslararası deveran en aza indirgenmeli ve sadece çok gerekli koşullarda olmalı, yurtdışı seyahatlerinde 14 gün karantina uygulanmalıdır.

6-Aşılamada maksat toplumsal bağışıklık olmalıdır. Tesirli bir aşılama programı uygulanmalıdır. Aşı temini ile ilgili süreç şeffaf bir biçimde kamuoyu ile paylaşılmalı, toplumun önüne net bir aşı takvimi konulmalıdır. Mevcut durumda süratli aşılama salgınla uğraşın en kıymetli kesimidir.

7Sağlık çalışanlarının mevcut pandeminin yükü yetmezmiş üzere iktidarın vurdumduymazlığıyla daha da tükendiği görülmelidir. COVID-19’un meslek hastalığı kabul edilmesi üzere kolay bir adımın bile atılmaması hala bir ayıp olarak ortada durmaktadır. Hala atanmayı bekleyen ve KHK ile münasebet gösterilmeden ihraç edilmiş tüm sıhhat çalışanları süratle salgınla çabada yerlerini almalıdır. Sıhhat çalışanları artık dinlenebilmelidir.

8-Kapatılmış olan Hıfzıssıhha Enstitüsü üzere yapılarımızın ne kadar gerekli olduğu artık bir defa daha anlaşılmıştır. Artık sıhhatte birilerini güçlü edecek değil toplumun gereksinimlerine yönelik adımlar atılmalı; aşıda patenti ortadan kaldıracak milletlerarası adımlar atılmalıdır. Global sıkıntıda tahlilin de global olduğu kabul edilmelidir. Kimseyi geride ve yalnız bırakmayan memleketler arası uyum ivedilikle kurulmalıdır.

Bilim beşerlerine davetimizdir: Dataların kamuoyu ile paylaşılmadığı, bağımsız bilimsel çalışmaların engellendiği koşullarda sonlu sayıda da olsa eldeki mevcut bilgileri ile ülkenin, bölgelerin, risk kümelerinin özgün durumlarının gösterilmesi gerekir. Bilim insanları yayın üretme konusunda Bakanlığın çizdiği çerçevenin dışına çıkmalıdır; TTB bilimsel sorumluluğu almaya hazırdır.

Topluma davetimizdir: Toplumsal haklarımızın korunması; temel besin, su, ısınma, barınma, paklık gereksinimlerinizin karşılanması salgınla çabada iktidarın misyonudur. Pak hava, güneş ve fizikî hareketliliğinizi sağlayacak alanlar ve düzenlemeler organize etmek tekrar iktidarın sorumluluğundadır. Ekonomik çıkarlar için sıhhatimizi hiçe atarak çalıştırıldığımız işyeri ortamlarına gitmemeyi talep etmek en doğal sıhhat hakkı talebimizdir. Hareketliliği azaltıp bulaşı önlememiz için ekonomik takviye, vaktinde aşılanma, şeffaf bilgi edinme yurttaşlık haklarımızdır. Haklarımızla ruhsal, fizikî, biyolojik bütünlüğümüz yani sıhhatimiz için çalışmak misyonu sıhhatimizi korumak olan ilgili bakanlıkların ve iktidarın tartışılmaz sorumluluğudur. Hak taleplerimizi yükseltmenin, ömür hakkımızı daha güçlü savunmanın en gerekli olduğu zamanlardayız. Toplumun ömür hakkının dahi elinden alındığı bu periyotta, tüm demokratik kitle örgütlerine, siyasi partilere, toplum temsilcilerine bu talebi birlikte yükseltelim davetinde bulunuyoruz.

İkazlarımıza karşın yanlış sıhhat siyasetlerinde ısrar edilmesi, toplumsal cinayettir.

Toplumun ve sıhhat çalışanlarının canını ve sıhhatini riske atan vurdumduymazlığına daha fazla tahammülümüz kalmamıştır.

Siyasi ve ekonomik çıkarları değil insanı önceleyin!

Kamuoyuna ve basına hürmetlerimizle duyururuz.

Türk Tabipleri Birliği Merkez Kurulu“

Cumhuriyet