İş insanı aslında bu unvanı büyük bir rekabetin sonucunda kazandı. Dünyanın en varlıklı şahsı unvanlı, ABD’li milyarder Jeff Bezos da kendi uzay firması Blue Origin’le temmuzda uzaya çıkacağını duyurmuştu. Son birkaç aydır iki iş insanı ortasında “uzaya çıkan birinci milyarder olma” yarışı devam ediyordu. Artık bu yarışı Branson kazandı.
Blue Origin’in 20 Temmuz’da yapılması planlanan uçuşunda Bezos, New Shepard uzay aracında kardeşi Mark Bezos, havacı Wally Funk ve 28 milyon dolara bilet alacak bir özel yolcuyla birlikte olacak.
Öte yandan Branson’ın uçuşundan çabucak evvel Blue Origin yetkilileri, Branson’ın hava aracının “yeterince yükseğe çıkmayacağını” savunmuştu.
The New York Times’a konuşan Blue Origin CEO’su Bob Smith, “Ona şahane ve inançlı bir uçuş diliyoruz lakin Karman çizgisinin üzerinde uçmuyorlar, bu çok farklı bir tecrübe” tabirlerini kullanmıştı.
UZAY NEREDE BAŞLAR?
Virgin Galactic’in uçuşunda VSS Unity, uzay limanı Spaceport America’daki piste problemsiz bir formda inmeden evvel 86 kilometre yüksekliğe ulaştı.
NASA, Federal Havacılık Yönetimi ve ABD ordusu, uzayın, Dünya yüzeyinden 80 kilometre üstte başladığını kabul ediyor. Bu standartlara nazaran VSS Unity mürettebatı, astronot unvanı kazanabilecekleri kadar yükseğe çıktı.
Lakin, yaygın olarak kabul gören bir öteki hudut daha var. Karman çizgisi denen bu hudut, 100 kilometreden başlıyor. İsmini Macar asıllı Amerikalı mühendis ve fizikçi Theodore von Karman’dan alan sınır da Dünya atmosferi ve uzay ortasındaki hudut olarak kabul ediliyor.
Bu nedenle Blue Origin yetkilileri, New Shepard aracının mürettebatsız denemelerde bu çizginin hayli üzerine çıktığını vurguluyor.
“NASA’NIN KARARINI TANIYORUZ”
7 Temmuz’da ABD Ulusal Halk Radyosu’na (NPR) verdiği röportajda Branson, Smith’in Karman sınırıyla ilgili kelamlarına değinerek NASA’nın 80 kilometre sonunu tanıdığını söz etmişti.
Branson, “Aslında tecrübe açısından neredeyse hiç fark olmayacak” diye konuşmuştu. İş insanı, VSS Unity ve New Shepard yolcularının çabucak hemen birebir mühlet boyunca yerçekimsiz ortamda kalacağını aktarmıştı.
VSS Unity mürettebatı dünkü uçuşta yaklaşık 4 dakika yerçekimsiz ortamda kaldı.
NASA’nın kabul ettiği çizgi, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden astrofizikçi Jonathan McDowell tarafından da savunulmuştu. McDowell, 2018 tarihli bir makalede 80 kilometrelik sınırın uzayın başladığı yer olarak kabul edilebileceğini yazmıştı.
Theodore von Karman, geçen yüzyılın ortalarında yörünge dinamiği kuvvetlerinin aerodinamiği aştığı noktada uzayın başladığını öne sürmüştü.
McDowell ise yeniden von Karman’ın bu tarifine dayanarak gerçek sonun 70 ila 90 kilometre ortasında olduğunu hesapladı.
Uzay yarışı sürat kazandıkça milyarderler ortasında rekabet de artıyor ve bilimsel tartışmalar yine alevlenebiliyor. Öte yandan hangi sınırın daha yaygın kabul göreceği vakitle aşikâr olacak.
Kaynak: Independent Türkçe
Cumhuriyet
